Waarom een profielwerkstuk taalkunde?

Een profielwerkstuk maken bij het vak Nederlands is misschien niet de meest voor de hand liggende keuze. Als je denkt aan de lessen en examens Nederlands, dan denk je waarschijnlijk alleen of vooral aan tekstverklaring, grammatica, schrijfopdrachten, spreekbeurten en boekbesprekingen. En dat is jammer.

Het vak Nederlands omvat namelijk veel meer. Hoewel veel mensen taalkunde alleen associëren met het ontleden van zinnen, het benoemen van woordsoorten en het toepassen van correcte spelling, is dit niet waar écht taalwetenschappelijk onderzoek vandaag de dag om draait. Profielwerkstuk Taalkunde brengt taalkunde in veel bredere zin onder de aandacht.

Heb je je wel eens afgevraagd hoe baby's een taal verwerven? En waarom dieren dit niet kunnen? Het vermogen om een taal te spreken lijkt een eigenschap te zijn die uniek is voor mensen. De meeste mensen spreken zelfs meerdere talen! Zouden hun hersenen anders werken dan die van mensen die maar één taal spreken? Wanneer mag je jezelf eigenlijk 'meertalig' noemen? En doen ouders er goed aan om hun kinderen meertalig op te voeden? 

Daarnaast gebruik je taal niet alleen om met anderen te communiceren. Je gebruikt taal ook om hun bewust of onbewust iets over jezelf te vertellen. Hoe zit deze relatie tussen taal en identiteit precies in elkaar? Mensen kunnen aan jouw taalgebruik horen waar je vandaan komt of met wie je omgaat. Misschien spreek je wel een dialect. Dat is voor anderen bijvoorbeeld een duidelijke indicatie van jouw regionale afkomst en de band die je hebt met die regio of de mensen die er wonen. Maar op school kun je niet of nauwelijks dialect spreken. In de klas moet je Standaardnederlands (voorheen: 'ABN') praten, terwijl je buiten school met vrienden of vriendinnen misschien wel straattaal spreekt of veel Engelse woorden gebruikt. Wat voor soort taalvariatie treffen we binnen het Nederlands eigenlijk aan? En hoe verandert het Nederlands door de eeuwen heen?

Doordat dit soort thema's binnen de reguliere lessen Nederlands niet of nauwelijks aan bod komen, vormen ze een 'gat' in de profielwerkstukmarkt! Ga de uitdaging aan en verdiep je in één van de onopgeloste taalvraagstukken. Profielwerkstuk Taalkunde helpt je op weg. Wij hebben thema's geselecteerd waarvan we denken dat ze jou kunnen aanspreken. Bijvoorbeeld omdat ze 'actueel' zijn binnen het wetenschappelijke, maatschappelijke of politieke debat. Of omdat ze herkenbaar zijn binnen jouw eigen sociale omgeving. Soms zijn ze ook verrassend. De taalkunde blijkt immers veel raakvlakken te hebben met andere vakken, zoals geschiedenis en biologie! Dit biedt jou dus ook mogelijkheden voor een interdisciplinair profielwerkstuk!